Ontdekkingstocht: De romantiek van ‘zouk love’ & ‘compas direct’

voorkant cd zouk in LoveIn de vorige berichten is er al het één en ander verteld over zouk en kompa (of compas). Wat is precies het verschil tussen deze twee genres vol passie? En waar komen ze vandaan? In dit bericht lees je er alles over!

Om te beginnen komt kompa oorspronkelijk uit Haïti en zouk uit de Franstalige eilanden Martinique en Guadeloupe. Ook heeft zouk een Braziliaanse en een Afrikaanse (Kaapverdische) variant. Zouk en navis.grKompa zijn ontstaan vanuit de ‘kadans’, deze muziek vond zijn oorsprong op het Caribische eiland Dominica (niet verwarren met de Dominicaanse Republiek!). Toevallig ben ik zelf ook op Dominica geweest en het is een klein vredig eiland met heel veel ongerepte natuur, jungle, watervallen en warm waterbronnen. Echt heel mooi daar! Ondanks dat het een klein eiland is, wisten twee bands uit Dominica door te breken in de rest van het Caribisch gebied. Dit waren Exile One en Grammacks, zij gaven kadans veel populariteit in de jaren ’70 van de vorige eeuw.

KassavGeschiedenis
In het decenia daarna ontstond zouk op Martinique en Guadeloupe, met als pionier de band Kassav, in 1979 ontstaan en nu nog steeds mega populair. Kassav wist een pan-Caribische twist te geven aan de kandans muziek, door invloeden te gebruiken uit reggae, salsa en kompa. Kompa bestond namelijk al eerder, voordat kadans echt doorbrak. Kompa was al in de jaren ’50 ontstaan vanuit kadans. Het heette eerst Compas Direct, althans zo werd het genoemd door Nemours Jean-Baptiste in een opname uit 1955. Jean-Baptiste (1918-1985) was een bekende Hatiaanse saxofonist, schrijver en bandleider. Volgens velen is hij de uitvinder van de Kompa.

Verschillen
In tegenstelling tot zouk heeft kompa een sneller ritme en zijn de teksten altijd in de
Kaart van HaitiHatiaanse creoolse taal (kreyòl ayisyen). De Creoolse taal van Guadeloupe en Martinique (patoit) is een mix van Frans met Engels en Afrikaanse talen. ‘Zouk’ betekent feest in die taal. De Creoolse taal van Haïti is Frans met Afrikaanse talen, maar heeft meer Afrikaanse invloeden omdat Haïti na een geslaagde revolutie van de slaven als tweede kolonie (na de VS) al vroeg onafhankelijkheid kreeg in 1804. De voormalige slaven hadden geen last meer van blanke onderdrukking en konden hun Afrikaanse roots weer makkelijk oppakken. Het voormalige moederland Frankrijk zorgde uit wraak ervoor dat Haïti geboycot werd door andere landen, waardoor er lange tijd nauwelijks buitenlandse invloeden op Haïti ontstonden en de economische ontwikkeling flink achteruit ging.

Braziliaanse zouk
Maar goed, om terug te komen op de muziek. Zouk kreeg al gauw varianten in Brazilië en op de Kaapverdische eilanden. De Braziliaanse zouk is uiteraard in het Portugees en heeft veel weg van de lambada, alleen minder pikant. Zouk lambada wordt met de heupen aan elkaar gedanst. De man leidt niet met zijn handen, zoals bij salsa of met zijn lichaam zoals bij de Braziliaanse forró, maar met zijn heupen. De vrouw danst veel met haar hoofd naar achteren en zwiept haar haar alle kanten op, op de maat van de muziek.
Kijk maar naar deze zouk voorstelling uit Brazilië:

Zouk love
De Caribische zouk wordt eenvoudig gedanst, gewoon met de heupen zoals merengue, maar dan staan de partners wat dichter op elkaar. Het is erg romantisch en wordt ook zouk love genoemd. De Afrikaanse zouk is een beetje een combinatie van de eerste twee zouk stijlen, qua dans en wordt ook Franse Lambada genoemd of Kizomba. Vanuit Kaapverdië heeft het zich verspreid naar de Franstalige Afrikaanse landen. De zouk love in deze landen. Er is op ABC-eilanden ook een variant uit de zouk en kompa ontstaan in het Papiaments genaamd ‘ritmo kombina’. Bands als Gio Fuértisimo, Magic Sound en ERA maken deze muziek. De muziek wordt vaak op 1 tegel gedanst, een beetje ‘schuifelen’ dus, maar dan zouk love-stijl. Kompa wordt op ongeveer dezelfde manier gedanst, maar heeft ook wat draaien. In dit filmpje zie je een kompa-demo (tweede dans):

Lees ook:Salsa Beach Festival 2007
Lees ook:Nieuwe clip van T-Vice
Lees ook:Nieuwe zouk rages
Lees ook:Ontdekkingstocht: Forró, samba en axé
Lees ook:Ontdekkingstocht: Tumba, Tambu en andere Antilliaanse folklore

2 reacties op “Ontdekkingstocht: De romantiek van ‘zouk love’ & ‘compas direct’

  1. Z'rro

    Hoi!
    In het begin van het staat dat Zouk onder andere een Braziliaanse variant heeft. Maar ter verduidelijking: Zouk als Braziliaanse dans is de evolutie van de Lambada, gedanst op Franse Zouklove en Cabo Zouk (uit Kaap Verdië, Portugees gezongen). Zouk is tegenwoordig groot en daarom zijn er in Brazilië veel DJ’s die muziek mixen om Zouk op te dansen en zijn er zelfs bandjes als Banda Aixa die muziek maken om Zouk op te dansen. De muzieksoort Zouk(love) is echter van de Franse Antillen en Kaap Verdië en niet uit Brazilië.
    Veel dansplezier!
    Z’rro

      /   Beantwoorden  / 
  2. Rosita

    Hey Z’rro, jou reactie spreekt elkaar tegen, Brazil heeft een variant van de zouk zoals de redacteur schrijft en dit bevestig jezelf. En dan eindig je ter verduidelijking om te zeggen dat de zouk niet uit Brazil komt maar van de Franse Antillen en Kaap Verdië. Als je bovenstaande stuk van de redacteur goed leest, staat dat de zouk oorspronkelijk uit Guadeloupe en Martinque dus… de Franse Antillen afstamt.

      /   Beantwoorden  / 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *

Naam

Website

Het kan vijf minuten duren voordat nieuwe reacties zichtbaar zijn.